Beş vakit namazın felsefesi

Beş vakit namaz nedir? O, gün içerisindeki değişik hallerinizin fotoğraflarıdır. Bir musibet ile karşılaştığınızda, doğanız gereği başınıza gelmek durumunda olan beş farklı halden geçersiniz. Bunların ilki, bir musibet ile karşılaşmak üzere olduğunuzun, size bildirildiği andır. Mesela, hakkınızda mahkemede hazır bulunmanız için bir emir çıkarıldığını düşünün. Bu, sizin huzur ve rahatınızı bozan ilk durumdur. Mahkeme emrinin alınışındaki halin benzeri ise güneşin alçalmaya başladığı zamandır. Buna karşılık olarak da, vakti güneşin alçalması ile başlayan “öğle namazı” vardır.

İkinci durumu ise, musibetin olduğu yerin yakınına çekildiğiniz zaman yaşarsınız. Örneğin, yargıç huzurunda, hakkınızda çıkarılan emir ile gözaltına alındığınızda. Bu, korkudan kanınızın donduğu bir andır. Artık teselli nurunun sizden uzaklaşmak üzere olduğu hissine kapılırsınız. Bu durum, güneşin ışığının azaldığı, insanın gözünü dikip güneşe bakabildiği ve onun batış vaktinin yaklaştığının aşikâr olduğu zaman gibidir. Bu manevi durumun karşılığı olarak  “ikindi namazı” bulunur.

Üçüncü durumun başlaması ise, o musibetten kurtuluş ümidinin tamamen kesildiği zamandır. Mesela, sizi mahvetmek üzere tasarlanmış savcılık delillerinin sunulmasıyla, tarafınıza suç atfedilip, hakkınızda bir suç dosyası hazırlandığında. O zaman neredeyse aklınızı kaybeder, kendinizi de mahkûm olarak görmeye başlarsınız. Bu durum, güneşin battığı ve günün aydınlığından bütün ümitlerin kesildiği zaman gibidir. “Akşam namazı” ise, bu manevi duruma mukabil belirlenmiştir.

Dördüncü durum, belanın üzerinize musallat olduğu bir zamanda ortaya çıkar ve onun koyu karanlığın sizi çepeçevre kuşatır. Örneğin, delillerin sunulması ile suçunuzun kanıtlanıp hüküm giymenizin sonucu, polis tarafından tutuklandığınız zaman. Bu durum, gecenin tam olarak çöküğü ve her yerin karanlık tarafından yutulduğu hale benzemektedir. Bu manevi duruma karşılık da “yatsı namazı” konmuştur.

Bir müddet boyunca o musibetin karanlığında kalmanızın ardından, sizin için Allah’ıncc merhameti coşar ve sizi artık karanlıktan kurtarır. Bu tıpkı seher vaktinin karanlığın yerini alması ve gün ışığının belirmeye başlaması gibidir. “Sabah namazı,” bu manevi duruma karşılık belirlenmiştir. Yüce Allahcc, doğal değişikliklerinizin bu beş durumuna binaen, beş vakit namazını gerekli kılmıştır. Böylelikle anlamanız gereken, bunların nefsinizin yararı için farz kılınmış olduğudur. Eğer bu belalardan emniyette olmayı isterseniz, o halde beş vakit namazı asla ihmal etmeyiniz, çünkü onlar içinizdeki manevi değişikliklerin yansımasıdır. Gelecek olması muhtemel tüm belaların ilacı, namazdır. Doğacak her yeni günün, sizi ne gibi durumlarla karşı karşıya getireceğini asla bilemezsiniz. Bundan dolayı, daha gün başlamadan Rabbinize, onun hayırlı ve bereketli bir gün olması için ciddiyetle dua ediniz. (Keşti-i Nuh- Nuh’un Gemisi s.88-89)

Önceki

Namaz nedir?

Sonraki

Namaz Allah’a yaklaşmak için en emin yoldur